menu☰

Uit de oude doos

De heerlijke V8 motor

Uit PUUR nummer 1 2017

Porsche heeft al vier decennia ervaring met de V8-motor. De laatste stand van deze achtcilinder techniek is ingebouwd in de topmodellen van de nieuwe Panamera. Ze zijn krachtiger, zuiniger en efficiënter dan ooit, meldt Porsche. Daar ging een behoorlijke geschiedenis aan vooraf.


Elke generatie van de V8 van Porsche is steeds bedoeld geweest voor de topmodellen van hun serie. De 928 en Cayenne, Panamera en 918 Spyder behaalden met de V8-motoren ongekende prestaties waardoor ze de top vormden binnen hun segment. De geschiedenis van de V8 start voor Porsche officieel in de zomer van 1976, als een geheel nieuwe Porsche sportwagen ‘ungetarnt’, dus zonder vermomming, uit het ontwikkelingscentrum van Weissach rijdt. Voorin ligt een motor die Porsche tot op dat moment nog nooit in een productieauto heeft gemonteerd: een watergekoelde V8 motor waarvan de cilinders in een hoek van 90 graden staan om het profiel van de auto lekker laag te houden. Voor Porsche is het niet de eerste achtcilinder motor. Luchtgekoelde achtcilinder boxermotoren zijn in de jaren zestig en zeventig al ingezet op het circuit. Maar met deze nieuwe motor heeft Porsche heel andere plannen. Hij drijft de 928 aan, de allereerste GT van Porsche die naast de zescilinder 911 en de viercilinder 924 wordt gebouwd. 

1977
Porsche slaat met de V8-motor nieuwe wegen in. De 4.474 cc grote motor is grotendeels van lichtmetaal. De eerste uitvoering van de 928 heeft een 90 graden V8 motor met een inhoud van 4.474 cc. Dankzij de opmerkelijk lage compressieverhouding van 8,5:1 is het mogelijk om met normale benzine te rijden met een octaangetal van 91 ROZ. Het vermogen ligt op 240 pk (176 kW) bij een gematigde 5.500 t/min en de V8 heeft een koppel van 350 Nm vanaf 3.600 t/min. Dit zorgt voor behoorlijke prestaties voor die tijd: de topsnelheid ligt rond de 230 km/h, een top die tegenwoordig al door de eerste de beste instapper kan worden bereikt. Verder heeft de motor als eerste productiemotor ooit Bosch K-Jetronic brandstofinjectie.
Porsche introduceert in 1979 de 928 S met een motor waarvan de inhoud is gestegen tot 4.7 liter. Omdat de compressieverhouding is gestegen tot 10:1, moet superbenzine worden getankt. Het vermogen van de V8 is in de 
928 S fors gestegen tot 300 pk (221 kW). Daardoor ligt z’n top nu op 250 km/h. Porsche slijpt de motor later verder fijn waardoor het vermogen stijgt tot 310 pk (228 kW).

1986
Porsche introduceert in 1986 de katalysator en vierklepstechniek. De ingenieurs in Weissach hebben de V8 ingrijpend op de schop genomen. De nieuwe versie krijgt standaard een katalysator en is voorzien van geheel nieuwe cilinderkoppen met vier kleppen per cilinder en twee nokkenassen per cilinderbank. Door een vergroting van de boring tot 100 millimeter neemt de inhoud toe tot 5.0 liter. De vernieuwde achtcilinder levert in de basisversie al 288 pk 
(212 kW) en neemt genoegen met loodvrije normale benzine. Porsche introduceert in 1987 de 928 S4 met een 5.0-liter motor met 320 pk (235 kW). Twee jaar later komt de 928 GT op de markt. Deze supercar onder de GT’s levert 330 pk (243 kW). In 1993 introduceert Porsche de allerlaatste versie van de 928: de GTS. Z’n bijzondere 5.4-liter motor met zijn trillingvrije loop en zijn breed gedoseerde trekkracht (van 1000 tot 6000 toeren ligt het koppel ruim boven de 400 Nm) levert 350 pk. De GTS vormt het slotstuk van de exclusieve 928-reeks. De productie van de 928 stopt in 1995. Maar het is voor Porsche bepaald niet het einde van de V8.

2002
Porsche slaat met de Cayenne nieuwe wegen in. Het model is de allereerste SUV van Porsche. In de topmodellen van de Cayenne-serie maakt de tweede generatie van de V8 zijn opwachting. Porsche biedt voor het model twee achtcilinder motoren die volledig nieuw zijn ontwikkeld. De Cayenne S is voorzien van een ongeblazen V8 met 340 pk (250 kW). Een klasse op zich is de Cayenne Turbo die is voorzien van hetzelfde blok maar dan met twee turbo’s. Het blok, geeft de auto vleugels: met zijn 450 pk (331 kW) is de Cayenne Turbo de allersnelste SUV van dat moment.
Drie jaar naar zijn première lanceert Porsche een nog potentere versie van de Turbo, de Cayenne Turbo S met 521 pk (383 kW) bij 5.500 t/min. Deze SUV S is op dat moment de sterkte productiewagen die Porsche ooit heeft gebouwd, op de Carrera GT na.

2007 
Porsche gebruikt de introductie van de tweede generatie van de Cayenne ook om de V8-techniek verder te verfijnen. Dat resulteert onder meer in een vernieuwde V8-benzinemotor voor het model. Door een 3 millimeter grotere boring meet de achtcilinder van de nieuwe Cayenne S nu 4,8-liter, 300 cc meer dan de krachtbron die hij vervangt. Ook krijgt de motor directe brandstofinjectie. Het vermogen stijgt daarmee tot 385 pk (283 kW). Het blok stelt de Cayenne S in staat tot gepeperde prestaties die de naam Porsche eer aandoen. Ook de Cayenne Turbo wordt verfijnd, onder meer met grotere turboladers. Het vermogen neemt daardoor toe tot liefst 500 pk (368 kW). Mede dankzij de nieuwe brandstofinjectie vermindert het gemiddeld verbruik van beide Cayenne-modellen met zo’n acht procent, claimt Porsche. Maar het blijft onverlet dat je haast van pomp naar pomp rijdt, al helemaal als je het potentieel van de motor serieus gebruikt.
De Porsche Cayenne GTS vult vanaf 2007 het gat tussen de Cayenne S en de Turbo. Aan de basis staat de S, waarvan de GTS de atmosferische 4,8-liter V8 met directe brandstofinjectie heeft overgenomen. Deze motor levert 405 pk (298 kW) en heeft een koppel van 500 Nm. Standaard krijgt de GTS een handgeschakelde zesversnellingsbak, maar een aangepaste automatische Tiptronic S-bak is ook leverbaar. De Cayenne GTS heeft weliswaar geen turbotechniek, maar dat is aan zijn prestaties niet te merken. Hij accelereert in 6,6 seconden van 0 naar 100 km/h. Een jaar later komt Porsche opnieuw met de snelste SUV ter wereld: de Cayenne Turbo S met 550 pk (404 kW).

2009 
De introductie van de eerste generatie van de Panamera is in 2009 het moment voor Porsche om de V8-motoren verder te verfijnen. De vierdeurs limousine is leverbaar met twee hightech krachtbronnen die zijn voorzien van efficiënte Direct Fuel Injection. De inwendige wrijving is geminimaliseerd door diverse innovaties, zoals koelvloeistof- en temperatuurhuishouding die op basis van meerdere variabelen wordt gestuurd en hulpaggregaten met verbeterde efficiency. Door het uitlaatsysteem en het motormanagement aan te passen, heeft de ongeblazen versie een vermogen dat is gestegen tot 400 pk 
(294 kW) en 500 Nm koppel. Het topmodel Panamera Turbo levert met z’n 4.8-liter V8 biturbo 500 pk (368 kW) en een maximaal koppel van 700 Nm waarmee zelfs het allersterkste ZOAB nauwelijks veilig is. Door het consequent gebruik van lichtgewicht metalen bespaart Porsche ettelijke kilo’s aan gewicht, meldt de fabrikant. Nog geen jaar later lepelt Porsche de V8-motoren uit de Panamera ook in de Cayenne-modellen. 
Porsche brengt van de Panamera en Cayenne nog sportievere en krachtiger versies op de markt. De Panamera GTS levert met zijn turboloze V8 430 pk
(316 kW), de Cayenne GTS heeft 420 pk (309 kW) en de Cayenne Turbo zelfs 520 pk (382 kW). Populair zijn ook de exclusieve Turbo S-uitvoeringen van de Panamera en Cayenne. Hun V8 motoren leveren respectievelijk 550 pk (405 kW) en 570 pk (419 kW) op de vier aangedreven wielen. 
 
2013
Met de derde generatie van de V8 gaat Porsche in 2013 weer een stap verder. Het blok is volledig nieuw ontwikkeld en komt voor het eerst uit in de spraakmakende hypercar 918 Spyder. De Spyder wordt aangedreven door een atmosferische 4.6 liter V8-motor met een vermogen van 608 pk (453 kW) bij 8.700 t/min gecombineerd met twee elektromotoren die 279 pk (208 kW) leveren, wat op een gecombineerd vermogen van 887 pk (661 kW) terechtkomt. Het is niet eens zo zeer het motorblok dat tot de verbeelding spreekt, maar juist die koppeling die Porsche heeft gemaakt met de elektrotechniek. De 918 Spyder is namelijk de allereerste hybride sportwagen van Porsche.
Toch blijft de nieuwe V8 de moeite van het vermelden waard. Hij komt rechtstreeks van het circuit waar hij is gebruikt in de RS Spyder Le Mans Prototype racewagen. Naar analogie met de racemotor in de RS Spyder beschikt ook de krachtbron van de 918 Spyder over een drogecartersmering met een apart oliereservoir en olieafzuiging. De V8 levert met 132 pk per liter het allerhoogste vermogen ter wereld dat uit een ‘gewone’ motor wordt getoverd. Ook is het met slechts 135 kilo de allerlichtste. Zo zijn de vier afzuigpompen uit kunststof vervaardigd om gewicht te besparen. Andere omvangrijke maatregelen om het gewicht te beperken resulteren bijvoorbeeld in titanium drijfstangen, onder lage druk gegoten dunne wanden voor het krukascarter en de cilinderkoppen, een stijvere lichtgewichtkrukas uit hoogresistent staal en een uitlaatsysteem met extreem dunne wanden uit een staallegering. Met een totaal koppel van meer dan 800 Nm. weet de Porsche zich snel uit de voeten te maken. De standaardsprint van 0-100 km/h voltrekt zich in maar 2,3 seconden. Ondanks alle spierballen claimt Porsche een gematigd verbruik. 
Maar een van de fijnste ‘bijvangsten’ van de nieuwe V8 is zijn kippenvel-veroorzakende sound. Door twee top-pipes klinkt de V8 van de Porsche lekkerder dan ooit tevoren. Voor sommige eigenaren is dat de hoofdreden om nooit fluisterzacht vol-elektrisch te rijden. Geef ze eens ongelijk…

2016
De heerlijke V8 uit de 918 Spyder vormt op zijn beurt weer de basis voor de nieuwe Panamera V8-modellen. De rol voor de V8 is dus zelfs na veertig jaar nog lang niet uitgespeeld.